Niet alleen de ruimte ook het woord wordt hergebruikt.
Brieven en briefkaarten en pakketjes. Afzenders en geadresseerden. Het postkantoor als schakelpunt in netwerken van macht, van commercie, van verlangen, van kennis, van denken.
Het postkantoor van Kerkrade, de zwitserse villa, wordt heropend. Het postkantoor van Kerkrade wordt heropend als informele ruimte voor kunst en cultuur. Het postkantoor van Kerkrade, de zwitserse villa, wordt heropend als post-.
Laat me dat even spellen: p o s t, allemaal kleine letters, geen hoofdletter aan het begin, en als toevoeging, als afsluiting, als opening dan een verbindindingstreepje er achter aan: p o s t -.
Van post naar post-. Het is maar een klein verschil. Niet hoorbaar, enkel en alleen leesbaar. Maar het is niet zonder betekenis.
We zijn van een ruimtelijk naar een tijdelijk, van een geografisch naar een historisch register geschakeld. Het zelfstandige naamwoord Post verwijst naar het latijnse positare dat de betekenissen plaatsen en verplaatsen in het spel brengt. Het voorvoegsel post-verwijst naar het latijnse voorvoegsel post dat na en volgend op en later betekent.
De vraag is niet meer waar zich iets of iemand bevindt, op welke plek, op welk adres, in Kerkrade, bijvoorbeeld, op de Hoofdstraat, aan het begin van het voetgangersgebied, de vraag is nu wanneer zich iets of iemand afspeelt, tijdens de gouden eeuw of daarna, tijdens de oorlog of er na, tijdens de mijntijd of na de sluiting.
Het voorvoegsel post- wordt gebruikt om de tijd in te perken, om tijdperken af te bakenen, om historische overgangen af te kondigen. Met name in het Engels wordt het voorvoegsel vrijelijk in samenstellingen gebruikt. Er wordt daar net zo makkelijk van post Elisabethen theater gesproken als van post romantic painting, van de post war generation en van de post 9/11 world. Via het Engels is het gebruik in andere talen doorgedrongen, wij spreken bijvoorbeeld van postmoderniteit en van de postindustriele samenleving.
post- laat open welke overgang wordt afgekondigd,welk tijdperk wordt afgesloten.
post- een voorvoegsel zonder vervolg, een grammatikale fout, brengt de act onder de aandacht van het voorvoegen, van de afkondiging, van de afkondiging van een overgang.
Als een historicus met behulp van het voorvoegsel post een overgang afkondigt, de afsluiting van een tijdperk dan is dat een constatering achteraf. Het werk van de verandering is al gedaan, de transformatie is al voltrokken. Wat rest is het historische debat over timing, over het belang van gebeurtenissen, over de juiste interpretatie. Als een intellectueel, politicus of filosoof in het heden met behulp van het voorvoegsel post afkondigt dat een tijdperk ten einde loopt, dat een overgang is begonnen, dan is de inzet hoger. De afkondiging is geen constatering achteraf, maar een aankondiging, heeft dikwijls het karakter van een oproep. De transformatie is nog onderweg, het werk van de verandering is nog gaande, de afloop is ongewis. Als een intellectueel, politicus of filosoof in de actualiteit met behulp van het voorvoegsel post een overgang afkondigt, de afsluiting van een tijdperk, dan spreekt hij een wens uit, de hoop, dan probeert hij een groep mensen, de burgers van een stad, een natie, een beschaving, de mensheid aan te zetten de overgang te voltrekken, het werk van de verandering af te maken.
Dat wij de informele kunst en cultuurruimte die wij hier vandaag in Kerkrade, in de oostelijke mijnstreek, in Parkstad, met zijn allen openen, de naam post- geven, heeft het karakter van een oproep en van een belofte.
post- deze informele ruimte voor kunst en cultuur is een laboratorium van de overgang, van de afsluiting en de renaissance.
Frans Geraedts